اگر شما از دسته افرادی هستید که در معرض ابتلا به عفونت ویروس پاپیلومای انسانی قرار دارید، آگاهی یافتن از راهکارهایی که ریسک ابتلا به زگیل را در شما کاهش می‌دهد بسیار حایز اهمیت می‌باشد. با دکتر عاملی تا پایان این مقاله همراه باشید.
مقدمه:
ویروس پاپیلومای انسانی که مولد زگیل تناسلی است عامل شایع‌ترین عفونت ویروسی منتقل شده از راه جنسی (STI) محسوب می‌شود. آلوده شدن با ویروس پاپیلومای انسانی(HPV) همیشه معادل بروز زگیلهای قابل مشاهده در ناحیه تناسلی نمی‌باشد.
بسیاری از افرادی که ناقل ویروس hpv هستند ممکن است در ناحیه تناسلی خارجی خود ضایعات پوستی مشخص نداشته باشند. بسیاری از آنها ممکن است زواید زگیل مانند و تغییرات مخاطی را فقط در مخاط داخل واژن و یا ابتدای کانال مقعدی داشته باشند (بدون وجود زگیل قابل مشاهده در ناحیه تناسلی خارجی).
زگیل تناسلی اگر درمان نشود تعداد آن افزایش یافته یا سایز آن بزرگتر می‌شود. با وجود آنکه خود زگیل تناسلی به خودی خود آسیب به سلامتی نمی‌زند ولی احتمال آنکه پارتنر جنسی فرد مذبور دچار آلودگی با ویروس پاپیلومای انسانی بشود را افزایش خواهد داد.
آلودگی با انواع پرخطر این ویروس همراهی ثابت شده‌ای با افزایش ریسک ابتلا به بعضی از بدخیمی‌ها در زنان و مردان دارد و احتمال اینکه فردی که دارای زگیل تناسلی است به انواعی از تایپ‌های پرخطر اچ پی وی هم مبتلا باشد، زیاد است. لذا آشنایی با راهکارهایی که احتمال آلودگی با ویروس زگیل تناسلی را کاهش می‌دهد برای تمامی افراد که دارای فعالیت جنسی هستند الزامی می‌باشد.
چرا افراد دچار زگیل تناسلی می‌شوند؟
اگر پوست ناحیه تناسلی یا مخاط واژن و مقعد با ویروس پاپیلومای انسانی تماس داشته باشد و دچار عفونت با این ویروس شده باشد، زگیلهای تناسلی ایجاد خواهند شد. گفته می‌شود بیش از صد نوع مختلف از ویروس پاپیلوما انسانی یا اچ پی وی وجود دارد که هر کدام می‌توانند در قسمت‌های مختلفی از بدن مثل پوست دست پا و … درگیری ایجاد بکنند.
از این تعداد یک سوم مواردشان درگیری پوستی و مخاطی در ناحیه تناسلی در مردان و زنان ایجاد می‌کنند ( این خانواده از ویروس‌ها تمایل به بافت‌های پوستی مخاطی دارند). از بین این موارد چند مورد از تایپ‌های ویروس پاپیلومای انسانی ارتباط تنگاتنگی با افزایش ریسک بدخیمی‌های مخاطی تناسلی دارند که آنها را HPVهای پرخطر می‌دانیم.
سایر تایپ‌های اچ پی وی های تناسلی عامل ایجاد زگیلهای تناسلی هستند. گفته می‌شود افرادی که دارای زگیل تناسلی هستند احتمال بیشتری دارد که ناقل انواع پرخطر HPV هم باشند.
چه افرادی در معرض ابتلا به زگیل تناسلی هستند؟
از آنجا که اصلی‌ترین، مرسوم‌ترین و شایع‌ترین راه انتقال عفونت با ویروس پاپیلومای انسانی که مولد زگیلهای تناسلی است مقاربت جنسی با فرد آلوده است، لذا ریسک فاکتورهای ابتلاء به شرح زیر خواهند بود:
ریسک فاکتور اول)- داشتن روابط جنسی محافظت نشده با پارتنر آلوده.
ریسک فاکتور دوم)- افراد مولتی پارتنر یعنی افرادی که روابط جنسی متعدد با پارتنرهای متعدد دارند.
ریسک فاکتور سوم)ـ داشتن رابطه جنسی با پارتنری که اطلاعی از سابقه جنسی و بیماری‌های جنسی او ندارید.
ریسک فاکتور چهارم)ـ افرادی که فعالیت جنسی را در سنین پایین‌تری آغاز کرده‌اند ریسک بیشتری دارد که به ویروس‌های منتقله زگیل تناسلی آلوده شده باشند.
ریسک فاکتور پنجم)ـ افرادی که دچار نقص ایمنی یا ضعف سیستم ایمنی هستند مثلاً افرادی که به بیماری ایدز دچار هستند یا افرادی که داروهای سرکوب کننده ایمنی مانند داروهای روماتولوژیک یا داروهای ضد رد پیوند مصرف می‌کنند یا بیمارانی که سابقه شیمی درمانی و ضعف سیستم ایمنی داشته‌اند.
راه های ابتلا به زگیل تناسلی چیست؟
رابطه جنسی با فرد آلوده قطعی‌ترین و اصلی‌ترین راه انتقال این ویروس می‌باشد. لازم به ذکر است که هرگونه رابطه جنسی اعم از رابطه جنسی واژینال، رابطه جنسی مقعدی و روابط جنسی حتی از طریق دهان با فرد آلوده می‌تواند باعث آلودگی شما به ویروس زگیل تناسلی بشود.
سایر روش‌هایی که در مقالات برای انتقال این ویروس (با احتمال کمتر) آمده است به شرح زیر است:
افرادی که اپیلاسیون را در مراکز غیر بهداشتی انجام می‌دهند در ریسک ابتلا به آلودگی به ویروس زگیل تناسلی قرار دارند. به خصوص انجام اپیلاسیون در مراکزی که از وسایل یکبار مصرف استفاده نمی‌کنند، احتمال این درگیری را در شما افزایش خواهند داد.
افرادی که برای اصلاح موهای زائد ناحیه تناسلی از تیغ های اصلاح استفاده می‌کنند اگر زائده کوچک و کم تعداد زیادی داشته باشند خراشیده شدن این ضایعه با تیغ اصلاح منجر به زخمی شدن آنها شده و انتشار آنها به نواحی دیگر تناسلی و به پارتنر را تسریع و تسهیل می کند.
استفاده از لباس زیر مشترک با فرد آلوده
اگر جنینی از راه زایمان طبیعی از کانال زایمان مادری عبور کرده باشد که مبتلا به ویروس زگیل تناسلی است(ابتلای ورتیکال).
از موارد فوق که بگذریم هستند مقالاتی که تاکید می کنند که بهتر است در استفاده از سرویس های بهداشتی عمومی احتیاط را مد نظر قرار بدهیم و همچنین انتقال ویروس مولد زگیل از طریق پروب های آلوده در پروسه سونوگرافیهای واژینال در بعضی از مقالات گزارش شده است.
آیا زگیل تناسلی قدرت سرایت بالایی دارد؟
بسیاری از مراجعین به کلینیک های فوق تخصصی ارولوژی از ما سوال می کنند که آیا زگیل های تناسلی قدرت انتقال از فرد آلوده به فرد سالم را دارا هستند یا خیر؟
در پاسخ به این افراد باید بگوییم که این زائده ها از طریق تماس پوست با پوست یا تماس پوست با مخاط یا مخاط با مخاط از فرد آلوده به فرد سالم به راحتی انتقال می‌یابد .
به همین دلیل است که گفته می شود حتی داشتن سکس دهانی با پارتنری که زوائد زگیل تناسلی دارد هم ریسک انتقال ویروس را به فرد سالم افزایش می‌دهد. لذا اگر می‌خواهیم از ابتلا به ویروس مولد زگیل تناسلی یا hpv در امان باشید بهتر است علاوه بر راه‌های انتقال که در بالا به آن اشاره کردیم با علائم و تظاهرات زگیل های تناسلی نیز آشنا بشویم که بتوانیم با آگاهی کامل پارتنر خود را انتخاب کنیم.
مکان های شایع برای بروز زگیل تناسلی در زنان و مردان کجاست؟
در زنان بیشتر در مناطق زیر شاهد بروز زگیل تناسلی خواهیم بود:
در اطراف مدخل واژن
در اطراف مقعد
در داخل مخاط واژن
در داخل مخاط مقعد
در مخاط سرویکس یا گردن رحم
در مردان زگیل تناسلی عموماً در مناطق دیگر زیر مشاهده می شود:
در پوست آلت تناسلی
در اسکروتوم یا کیسه بیضه ها
در اطراف کانال مقعد
در داخل مخاط مقعد
در پوست ناحیه کشاله ران
در پوست ران
از مناطق فوق که بگذریم در زنان و مردانی که رابطه جنسی دهانی دارند ممکن است (اگر پارتنر آنها آلوده با ویروس بوده باشد)، در لب دهان و گلو و حنجره و زبان نیز زوایدی مشابه با زگیلهای تناسلی ظاهر بشوند.
علائم و نشانه های زگیل تناسلی چیست؟
زگیل های تناسلی می‌توانند در زنان باعث ترشحات غیرعادی واژن، در مردان موجب ترشحات غیرعادی از نوک آلت و مقعد بشوند.
همچنین خارش ضایعات زخمی شدن و خونریزی از آنها و احساس سوزش نیز در مواردی گزارش می‌شود. از علائمی که ممکن است همراه با زگیل تناسلی به خصوص زگیلهای تناسلی منتشره یا بزرگ بروز کند ایجاد ناراحتی و درد در فرد مبتلا است.
مشخصات ظاهری زگیل تناسلی چیست؟
زگیل های تناسلی می توانند صاف یا برجسته باشند. از نظر اندازه می توانند بسیار کوچک تا بسیار بزرگ باشد.
ظاهر زگیلهای تناسلی به رنگ گوشتی یا حتی روشن‌تر از پوست فرد و همچنین در مواردی صورتی و خاکستری رنگ نیز می‌تواند باشد. در اغلب مبتلایان به زگیل تناسلی زوائد زگیل مانند به صورت خوشه‌ای و کنار یکدیگر ظاهر می‌شوند. در صورت بزرگ و وسیع بودن این خوشه‌ها اصطلاح گل کلمی به آنها اطلاق می‌شود.
اغلب زگیلهای تناسلی که در ناحیه تناسلی خارجی ایجاد می‌شود کوچک و از نظر قوام، نرم هستند، ولی زگیل‌هایی که در اطراف کانال مقعد ایجاد می‌شود معمولاً از نظر سایز بزرگتر هستند و در لمس سطح زبر و خشن‌تری دارند.
انواع تایپ‌های اچ پی وی کم خطر که مولد تشکیل زگیل تناسلی هستند کدامند؟
تایپ‌های :
۶،١١،۴٠،۴٣،۴۴،۵٣،۵۴،۶١،٧٢،٧٣،81
انواع ویروس زگیل تناسلی کم‌خطر می‌باشند و از این بین گفته می‌شود که تیپ ۶ و ۱۱ مسبب بیش از ۹۰ درصد از زگیلهای تناسلی در مردان و زنان هستند.
این انواع برعکس تایپ‌های پرخطر و پر ریسک مولد ایجاد بدخیمی در زنان و مردانه نیستند.
انواع پرخطر HPعبارتند از تایپ‌های:
۱۶،۱۸،۳۱،۳۳،۳۵،۳۹،۴۵،۵۱،۵۲،۵۶،۵۸،۵۹،۶۸، ۶۸
جالب است بدانید که عامل مسبب ایجاد بیش از ۹۵ درصد از سرطان‌های مقعد و دهان نوع ۱۶ ویروس پاپیلومای انسانی است. ۷۰ درصد سرطان‌های دهانه رحم یا کانسر سرویکس زنان انواع ۱۸ و ۱۶ ویروس می‌باشند.
واکسنهای موجود در بازار برای کدام انواع ویروس پاپیلومای انسانی پوشش ایجاد می کنند؟
انواع:
۶ ، ١١ ،١۶ ، ١٨، ٣١ ، ٣٣ ،۴۵ ،۵٢ ، ۵٨
چه کار کنیم که به زگیل تناسلی دچار نشویم؟
زگیلهای تناسلی که با تایپ‌های کم‌خطر ایجاد می‌شوند به خودی خود برای فرد مبتلا مضر نمی‌باشد ولی از نظر ظاهری ممکن است حس ناخوشایندی برای فرد مبتلا ایجاد کرده باشند یا مثلاً هنگام اصلاح موهای زائد ناحیه تناسلی با تیغ دچار زخم و خونریزی بشوند.
زگیلهای بزرگتر می‌تواند در فرد مبتلا درد و ناراحتی را سبب شود.
در ادامه شما را با روش‌هایی آشنا می‌کنیم که با رعایت‌شان، ریسک ابتلاء به زگیل تناسلی در شما کاهش می‌یابد:
راهکار اول:
توصیه پزشکان متخصص و فوق‌تخصص این است که تزریق واکسن ویروس زگیل تناسلی یا واکسن hpv را جدی بگیرید. بهترین سن برای دریافت این واکسن هم در زنان هم در مردان در سنین ۱۱ تا ۱۵ سالگی می‌باشد. اگر شما در این سنین موفق به دریافت واکسن نشده‌اید هم‌چنان می‌توانید تا ۲۶ الی ۳۰ سالگی تزریق این واکسن را انجام بدهید. اثربخشی دریافت این واکسن بعد از این سنین کاهش پیدا می‌کند.
راهکار دوم:
در انتخاب شریک جنسی و پارتنر جنسی خود نهایت دقت را داشته باشید. از برقراری هرگونه رابطه جنسی با فرد مشکوک و با فردی که از سابقه جنسی وی بی‌اطلاع هستید جدا پرهیز کنید.
راهکار سوم:
توصیه می‌شود هنگام ارتباط با پارتنر مشکوک حتماً از کاندوم مطمئن استفاده کنید
راهکار چهارم:
از انجام اپیلاسیون در سالن‌های غیربهداشتی و با وسایل عمومی غیر یکبار مصرف جدا پرهیز کنید.
راهکار پنجم:
اگر شما فردی هستید که لیزر موهای زائد ناحیه تناسلی را انجام می‌دهید در انتخاب محل انجام لیزر دقت بکنید و کلینیک‌های تخصصی پزشکی معتبر را برای این کار انتخاب کنید که در آنها از سری‌های لیزری یکبار مصرف مخصوص شما استفاده می‌شود.
راهکار ششم:
توصیه می‌شود تا جایی که می‌توانید از توالت فرنگی عمومی استفاده نکنید و اگر جایی مجبور به استفاده از آنها شدید از پدهای یکبار مصرف توالت‌های فرنگی که در داروخانه‌ها به فروش می‌رسد استفاده کنید.
در انتها تاکید می‌کنیم که اگر شما در ناحیه تناسلی خود یا پارتنرتان زائده پوستی و مخاطی مشکوکی می‌بینید که بهبود پیدا نکرده است، لطفاً در همان مراحل اولیه حتماً برای تشخیص و درمان به موقع به پزشک متخصص مراجعه کنید.
از درمان های سنتی و خود درمانی در مورد زگیل های تناسلی جدا پرهیز بکنید، چون این موارد نه تنها برای شما سودی ندارد بلکه می‌تواند شما را دچار عوارض جدی و ماندگاری نیز بنماید.
سخن پایانی:
این روزها شاهد مراجعه افراد فراوانی هستیم که مبتلا به زگیل تناسلی می باشند.
با توجه به قدرت سرایت بسیار بالای ویروس مولد زگیل تناسلی توصیه می‌کنیم که در صورت مشاهده هر گونه ضایعه جلدی مخاطی مشکوک در خود یا شریک‌جنسی‌تان حتماً در همان مراحل اولیه با یک متخصص و فوق‌تخصص ارولوژی مشورت بکنید تا با آغاز کردن درمان به موقع و سریع از انتشار بیشتر ضایعه جلوگیری بشود.
درمان های سنتی مانند استفاده از سیر و غیره در درمان زگیل های تناسلی اصلاً توصیه نمی‌شود. مصرف خوراکی مواد غذایی حاوی آنتی‌اکسیدان می تواند با تقویت سیستم ایمنی، توانایی بدن‌تان را در پاک کردن کامل ویروس از بدن افزایش بدهد.
